Κύριε Υπουργέ,
Κυρία Γενική Γραμματέα,
Κυρία Πρόεδρε, μέλη του Δικτύου,
Κυρίες και κύριοι προσκεκλημένοι,
Καταρχήν θα ήθελα να συγχαρώ θερμά το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας για τις αξιόλογες προσπάθειες και πρωτοβουλίες για την προώθηση των γυναικών σε όλους τους τομείς της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ζωής του τόπου μας και την εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος τους. Λυπάμαι που δεν μπόρεσα να είμαι μαζί σας στην πρώτη Ολομέλεια του Δικτύου “Ελένη Σκούρα” για να ανταλλάξουμε σκέψεις για το κρίσιμο θέμα της ίσης συμμετοχής των γυναικών και να τιμήσουμε μαζί ένα φωτεινό παράδειγμα μαχητικής γυναίκας στην πολιτική, της πρώτης Ελληνίδας βουλευτού Ελένης Σκούρα.
Η πρωτοβουλία σας αυτή εντάσσεται σε μία προβληματική που αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Κι αυτό διότι η ισότιμη εκπροσώπηση των φύλων στα κέντρα που λαμβάνονται οι αποφάσεις, σε θέσεις είτε αιρετές είτε διοικητικές, δεν είναι μόνο ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη αλλά και σημαντικός παράγων για ισορροπημένες αποφάσεις και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην άσκηση πολιτικής σε όλους τους τομείς, κάτι που η οικονομία και η κοινωνία αποζητούν εναγωνίως.
Σύμφωνα με την από 2008 μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας με τίτλο “Διαφθορά και γυναίκες στην κυβέρνηση”, για παράδειγμα, τα υψηλότερα επίπεδα συμμετοχής των γυναικών στις κυβερνήσεις οδηγούν σε χαμηλότερα επίπεδα κυβερνητικής διαφοράς. Παράλληλα, σε πρόσφατη έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που διενεργήθηκε ενόψει των ευρωεκλογών του 2014, μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων (83% των ανδρών και 76% των γυναικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο) πιστεύουν ότι οι γυναίκες φέρνουν μία διαφορετική, πολύτιμη οπτική στη διαδικασία πολιτικών αποφάσεων.
Έχουμε ευθύνη να αξιοποιήσουμε όλα τα ευρήματα των ερευνών, εμπειριών κι επιδιώξεων των πολιτών για μία καλύτερη κοινωνία, διοίκηση και οικονομία.
Δυστυχώς όμως, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε όλους τους τομείς, η εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική ζωή κι ευρύτερα στα κέντρα αποφάσεων δεν έχει φτάσει τα επιθυμητά ποσοστά. Οι μύθοι και τα στερεότυπα καταρρέουν αλλά η γυάλινη οροφή παραμένει. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για παράδειγμα, το ποσοστό εκλογής γυναικών είναι μεν 35% αλλά στα εθνικά κοινοβούλια των 27 κρατών-μελών το ποσοστό φτάνει μετά βίας το 24%. Γυναίκες υπουργοί αναλογούν μόνο στο 23% του συνόλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τη χώρα μας βέβαια να μετρά μόνο μία γυναίκα στο κυβερνητικό τιμόνι και πενιχρές παρουσίες σε άλλα όργανα.
Συγκεκριμένα μέτρα συζητούνται κι αποφασίζονται στα ευρωπαϊκά όργανα, προκειμένου οι κυβερνήσεις, τα πολιτικά κόμματα αλλά και ο μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης να λάβουν μέτρα που θα προωθούν και θα στηρίζουν τη γυναικεία συμμετοχή στην πολιτική ζωή.
Μεταξύ των βασικών μέτρων είναι η αναμόρφωση της εκπαίδευσης, μεταρρυθμίσεις στα εκλογικά συστήματα, διατάξεις στα συντάγματα και τους εκλογικούς νόμους για μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών σε εκλογικές λίστες, πολύπλευρες στρατηγικές με μίγμα από δεσμευτικά και εθελοντικά μέτρα, συμφιλίωση της οικογενειακής και της επαγγελματικής ζωής και πιο ισότιμη κατανομή των οικογενειακών βαρών. Μεγάλη σημασία δίδεται και στη δικτύωση των γυναικών αλλά και στο ρόλο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τη συμβολή του για την πληρέστερη και πιο συστηματική συλλογή μετρήσιμων δεδομένων.
Το Δίκτυο σας θα έχει λοιπόν πολλά θέματα να συζητήσει και να προωθήσει. Η κοινή γνώμη είναι χωρίς ενημέρωση για τη μεγάλη πρόκληση της ισότητας και το όφελος για ολόκληρη την κοινωνία. Έρευνες αποδεικνύουν ότι υπάρχει προτίμηση των πολιτών για μέτρα λιγότερο δεσμευτικά και περισσότερο ‘ενθαρρυντικά’, με τις γυναίκες να είναι πιο θετικές στη θεσμοθέτηση ποινών για μη συμμόρφωση. Τα θέματα αυτά πρέπει να μελετηθούν και να γίνουν θέμα διαλόγου δημόσια, γιατί ο δρόμος δεν είναι εύκολος ούτε οι συνταγές μαγικές κι ομοιόμορφες. Πάντα όμως τα θέματα της ισότητας των δύο φύλων περνούσαν δια πυρός και σιδήρου. Πρέπει όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, η πολιτεία, οι οικονομικοί φορείς, τα ευρωπαϊκά όργανα, τα κόμματα και οι ίδιες οι γυναίκες για να “σπρώξουμε” την πρόοδο και τις αλλαγές. Δύναμη μας είναι η πίστη ότι οι γυναίκες αποτελούμε πολύτιμο κεφάλαιο σε όλους τους τομείς δράσεις, θέλουμε και μπορούμε να συμβάλλουμε, μαζί με τους άνδρες, στη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου, ανάλογα με τις δυνατότητες και την φιλοδοξία μας.
Προσωπικά, συμμετέχω σταθερά στις προκλήσεις και στους αγώνες αυτούς. Ως Πρόεδρος της Διεθνούς Οργάνωσης για την Προώθηση των Γυναικών της Ευρώπης αλλά και αδιάλειπτα, μεταξύ όλων των άλλων, ως μέλος της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων, ως Αντιπρόεδρος επίσης, μετρώ πολυάριθμες σχετικές παρεμβάσεις, κοινοβουλευτικές εκθέσεις κι αποστολές εργασίας, στηρίζοντας με όλες μου τις δυνάμεις και τα μέσα, την ισότητα των φύλων σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ αλλά και τις πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών. Η πιο πρόσφατη δράση μου για περισσότερες γυναίκες σε θέσεις ευθύνης στις επιχειρήσεις, η κοινοβουλευτική μου έκθεση με τίτλο “Γυναίκες και Διοίκηση Επιχειρήσεων” έδωσε πέρυσι το έναυσμα για συζητήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά και νομοθετικές προτάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υιοθέτηση δεσμευτικών ποσοστών συμμετοχής γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια, των λεγόμενων quotas. Η μάχη αυτή, σκληρή, όπως ήδη φαίνεται, θα δοθεί εντός των επόμενων μηνών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την υιοθέτηση πρότασης οδηγίας για την ισόρροπη συμμετοχή των δύο φύλων στα Διοικητικά Συμβούλια των επιχειρήσεων. Χρειαζόμαστε τη συμπαράσταση σας. Μπορώ να βασιστώ σε εσάς γιατί γνωρίζω το δυναμισμό και την αποφασιστικότητα σας.
Εύχομαι καλή συνέχεια στην Ολομέλειά σας και στο δημιουργικό σας έργο και καλή συνεργασία.
Ρόδη Κράτσα